BIV reageert en nuanceert: “Geen 1.084 klachten over nepmakelaars in vijf jaar tijd”
woensdag 12 januari 2022
Cijfers ongelukkig geïnterpreteerd
Zondag 9 januari jl. verschenen in verscheidene Vlaamse kranten artikels waarin onze voogdijminister, de heer David Clarinval, op een vraag van CD&V’er Leen Dierick, aangaf dat er in vijf jaar tijd 1.084 klachten over nepmakelaars binnenkwamen bij de Economische Inspectie. Intussen zijn leden verontrust en vragen ze om klaarheid. Het is zo dat de aangehaalde cijfers ongelukkig werden geïnterpreteerd. In wat volgt, maken we graag enkele zaken duidelijk.
We geven kort de historiek mee. CD&V-kamerlid Leen Dierick vroeg in juni 2021 aan minister Clarinval cijfers op inzake het aantal meldingen die rond onwettige uitoefening van erkende beroepen werden ontvangen. De minister gaf in zijn antwoord - gepubliceerd op 18 november ll. (zie bijgevoegd document) - aan dat in 2020 voor wat betreft nepmakelaars 273 dossiers naar het parket werden doorgestuurd voor verder onderzoek.
Antwoorden aan FOD Economie
N.a.v. de vraag van mevrouw Dierick werd het BIV door de FOD Economie bevraagd over het aantal meldingen die we de afgelopen vijf jaar rond onwettige uitoefening ontvingen evenals welke sancties en gevolgen eraan werden gegeven. Het BIV gaf daarbij per jaar volgende gegevens mee:
- het aantal geopende dossiers wegens vermoedens van illegale makelaardij
- het aantal afgesloten dossiers (omdat het bv. een bediende bij een vastgoedmakelaar betrof, omdat het om een mede-eigenaar ging die het syndicschap opnam, omdat betrokkene zich in de KBO verkeerdelijk heeft laten inschrijven voor vastgoedmakelaarsactiviteiten terwijl hij deze niet uitoefent, omdat er een regularisatie plaatsvond, …)
- het aantal gerechtelijke sancties die werden uitgesproken
Foute afleiding van de cijfers - 273 dossiers hadden verder onderzoek nodig
Daarop heeft de minister het aantal afgesloten dossiers afgetrokken van het aantal geopende dossiers… In 2020 opende onze dienst Opsporing - die dagdagelijks de strijd tegen onwettige uitoefening aangaat - 380 dossiers rond vermeende illegale praktijken. 107 dossiers konden worden afgesloten nadat bleek dat er zich geen illegale activiteiten voordeden. De minister concludeerde daaruit dat er in het jaar 2020 273 dossiers naar het parket werden doorgestuurd. Het gaat hier om een jammerlijke foute afleiding van de cijfers. We kunnen wel stellen dat 273 dossiers nog verder onderzoek nodig hadden. Het gaat om dossiers waarin nog bewijzen moesten worden verzameld, vaststellingen dienden te gebeuren, of om dossiers die soms tijdelijk ‘on hold’ staan, bv. omdat er vermoedens zijn van illegale uitoefening inzake buitenlands vastgoed wat op fysieke immobeurzen vastgesteld moet worden…
Feit is wel dat er geen 273 dossiers naar het parket werden doorgestuurd.
We zullen onze voogdijminister alvast duiding verschaffen bij onze cijfers.
Want het BIV werkt doorgaans met stakingsvorderingen via de Ondernemingsrechtbank, eerder dan klacht neer te leggen bij het parket. De dossiers worden eerst intern door onze dienst Opsporing onderzocht. Wanneer er hardleerse onwettige praktijken worden vastgesteld, starten we procedures op voor - doorgaans - de Ondernemingsrechtbanken. Uit onze cijfers blijkt dat in 2020 88 dossiers hangende waren bij de rechtbanken, waarvan 80 bij de Ondernemingsrechtbank en 8 bij het Hof van Beroep. In 2020 werden er ook 19 nieuwe juridische acties tegen nepmakelaars gelanceerd.
Geen 1.084 klachten in vijf jaar, wél 178 gerechtelijke beslissingen en 172 veroordelingen van illegale beoefenaars!
Kamerlid Leen Dierick ging op dezelfde manier te werk als de minister en trok over vijf jaar (2016 tot 2020) telkens de afgesloten dossiers af van de geopende. Zodoende komt ze aan 1.084 klachten, het cijfer dat afgelopen zondag en maandag in de kranten verscheen. Maar ook dit cijfer dient dus te worden genuanceerd.
Feit is dat in deze periode (2016 tot 2020) 178 gerechtelijke beslissingen werden uitgesproken op initiatief van het BIV, waarvan 172 onwettige beoefenaars werden veroordeeld.
Volledigheidshalve geven we ook nog de cijfers voor 2021 mee, waar er 19 gerechtelijke beslissingen werden uitgesproken, waarvan 17 onwettige beoefenaars werden veroordeeld.
Het opsporen en laten vervolgen van onwettige beoefenaars is een wettelijke opdracht van het BIV. Laat duidelijk zijn dat we deze taak ernstig opvatten en dagelijks met de bevoegde dienst, waar ook privédetectives deel van uitmaken, alle mogelijke inspanningen leveren om onwettige makelaardij in de kiem te smoren. De ‘cowboys’ moeten er inderdaad uit!
BIV pleit voor controlebevoegdheid door ondernemingsloketten
Een knelpunt dat we daarbij ervaren is het feit dat natuurlijke personen en/of vennootschappen soms in de KBO vermeld staan onder Nacebel-codes die gereglementeerde vastgoedmakelaarsactiviteiten omvatten, terwijl ze niet over een BIV-erkenning beschikken. Een fenomeen waar ook andere beroepsordes en instituten mee worden geconfronteerd. Het BIV is daarom vragende partij om aan de ondernemingsloketten een controlebevoegdheid toe te kennen zodat van elke natuurlijke- of rechtspersoon die zich onder de Nacebel-codes van het vastgoedmakelaarsberoep wil inschrijven, ook gecontroleerd wordt of ze daadwerkelijk over de nodige beroepserkenning beschikt. In het antwoord van onze voogdijminister op bovengenoemde parlementaire vraag lezen we dat er wordt onderzocht of de Nacebel-codes moeten worden aangepast om het onderscheid tussen gereglementeerde en niet-gereglementeerde beroepen te verduidelijken. Het BIV zal alleszins de controlebevoegdheid van de ondernemingsloketten blijven bepleiten in ieders belang.