Schenking vóór gesplitste aankoop: registratiedatum telt (en niet betaaldatum schenkbelasting)

Vlabel stuurt eigen standpunt (opnieuw) bij

De gesplitste aankoop, waarbij vruchtgebruik en blote eigendom worden opgesplitst, is een veelgebruikte techniek om erfenissen en woningfiscaliteit te optimaliseren. Wanneer ouders het vruchtgebruik van een woning behouden en kinderen de blote eigendom verwerven, kunnen kinderen na het overlijden van de ouders immers zonder verdere erfbelasting de volle eigenaars worden. Zolang de ouders leven, hebben zij dan weer de garantie dat ze de woning kunnen bewonen of dat ze de huurinkomsten ervan kunnen opstrijken.

Voldoende middelen?

Meestal hebben de kinderen echter onvoldoende middelen om de blote eigendom, waarvan de waarde wordt bepaald aan de hand van zogenaamde sterftetabellen, te kopen. In de praktijk krijgen de kinderen daarom een geldsom van de ouders, maar dat verandert de spelregels enigszins. Vlabel, de Vlaamse Belastingdienst, heeft in een vernieuwd standpunt over de kwestie nogmaals duidelijkheid proberen scheppen.

“Vrij over de gelden kunnen beschikken”

Wanneer de begunstigde van de schenking “vrij over de gelden kan beschikken”, met andere woorden wanneer er geen causaal verband is tussen de schenking en de gesplitste aankoop. Vooral tijd is hier een zwaar doorwegende factor: als er voldoende tijd is tussen de schenking en de aankoop, kan de fiscus een causaal verband moeilijk aantonen en kan het vruchtgebruik zonder bijkomende schenkbelasting aanwassen bij de blote eigendom.

Datum van registratie of datum waarop schenkbelasting betaald wordt?

Als de schenking al eens werd onderworpen aan schenkbelasting, dan is er eveneens geen probleem. Verloopt de schenking via een Belgische notaris, dan is 3 procent schenkbelasting verschuldigd plus het ereloon van de notaris. De schenking moet dan verleden worden vóór de aankoopakte. Gebeurt de schenking niet via de notaris, maar door een bankgift? Dan moet deze bij het registratiekantoor geregistreerd zijn vooraleer de aankoopakte verleden wordt. In de praktijk gebeurt die registratie onmiddellijk, maar betaal je de schenkbelasting vaak weken of maanden later. Concreet stelt Vlabel nu dat het de datum van registratie is die van tel is bij het beoordelen of de registratie wel degelijk gebeurde vóór de aankoop, en niet de datum waarop de schenkbelasting betaald wordt. Als de schenking tijdig geregistreerd werd, hoeft de aankoopakte dus niet uitgesteld te worden tot de schenkbelasting betaald is.

Interessant is tot slot het feit dat in Brussel en Wallonië de schenkbelasting meteen bij registratie betaald moet worden, waardoor de vraag welke datum van tel is, zich niet stelt.

Meer info op de website van Vlabel