Stijgend aantal illegale makelaars ontmaskerd: alle zes dagen een juridische procedure, alle acht dagen een veroordeling

De strijd tegen de illegale makelaardij zit in een stroomversnelling. Zo heeft het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars (BIV) de jongste maanden opvallend meer nepmakelaars kunnen ontmaskeren. Sinds begin dit jaar wordt alle zes dagen een juridische procedure opgestart, alle acht dagen volgt een veroordeling van een niet-erkende makelaar.

De Belgische vastgoedmakelaars plaatsten het probleem van illegale makelaardij vorig jaar op de maatschappelijke agenda. Hoewel het fenomeen voordien niet altijd zo gekend was, gaat het toch om een problematiek die kwalijke gevolgen kan hebben voor zowel de consument als de sector zelf.

Consumenten die - dikwijls onbewust - met een niet-erkende vastgoedmakelaar samenwerken, riskeren namelijk heel wat financiële schade op te lopen. Door een gebrek aan borgstelling en derdenrekening kunnen ze hun voorschot kwijtspelen. Maar daarnaast beschikt een nepmakelaar ook niet over een beroepsaansprakelijkheidsverzekering en heeft hij evenmin de kennis en de tools om een dossier volledig en correct samen te stellen. Met alle negatieve gevolgen vandien.

Onder meer met behulp van detectives slaagde het Beroepsinstituut er in 2011 in om één illegale makelaar om de tien dagen voor de rechtbank te dagen. Dat aantal is momenteel nog toegenomen. Tijdens het eerste trimester van 2012 werd zo alle zes dagen een juridische procedure opgestart tegen een nepmakelaar. Op nauwelijks drie maanden tijd verschenen in totaal 14 illegale beroepsbeoefenaars voor de rechter.

Ook het aantal veroordelingen ligt effectief hoger. Tijdens de eerste drie maanden van 2012 slaagden de vastgoedmakelaars er zo in om zo alle acht dagen een illegale makelaar veroordeeld te krijgen (11 in drie maanden). Vorig jaar lag dat aantal nog op één veroordeling om de elf dagen.

Lijst van erkende makelaars raakt ingeburgerd

Dat de sector erin slaagt om de consument beter tegen illegale makelaars te beschermen, is onder meer te danken aan de doelgerichtere aanpak van de dienst Opsporing van het BIV. Daarnaast blijkt de vastgoedconsument ook alerter te zijn voor dit soort praktijken. Zo raakt langzaam maar zeker de gewoonte ingeburgerd om online de lijst van erkende vastgoedmakelaars (de ‘witte lijst’) te raadplegen wanneer men op het punt staat om met een vastgoedmakelaar samen te werken. Via die lijst is het op een eenvoudige manier mogelijk om online te controleren of een vastgoedmakelaar effectief erkend is.

Het BIV kreeg de voorbije maanden echter minder, maar wél meer bruikbare tips, vragen en klachten binnen in verband met illegale makelaars. Zo liepen er tijdens het eerste trimester van 2012 130 informatieverzoeken op de Opsporingsdienst van het BIV binnen, terwijl er dat vorig jaar gemiddeld 240 per trimester waren.

Strafrechtelijk misdrijf

Illegale makelaars leveren niet alleen de vastgoedconsument serieus wat schade op, ook het imago van de sector lijdt eronder. De 8.800 erkende vastgoedmakelaars in ons land organiseren zich almaar professioneler, wat tot de nodige resultaten leidt. Zo doen almaar meer mensen beroep op een erkende vastgoedmakelaar, zeker in deze tijden van complexe wetgeving. Bovendien staan ze onder controle van het Beroepsinstituut en dienen ze zich strikt aan de plichtenleer te houden.

De Belgische vastgoedmakelaars vragen dan ook uitdrukkelijk een onderscheid te maken tussen de professionele, erkende vastgoedmakelaar en het illegale circuit. Wie het beroep van vastgoedmakelaar illegaal uitoefent, begaat alvast een strafrechtelijk misdrijf.

Indien je als consument beroep hebt gedaan op de diensten van een niet-erkende makelaar, is het zeer waarschijnlijk dat de bemiddelingsovereenkomst als ongeldig zal beoordeeld worden en er mogelijk geen vergoeding moet betaald worden.

Raadpleeg steeds de lijst van erkende vastgoedmakelaars.