Cassatie maakt definitief weg vrij voor online vastgoedveilingen met “startprijs”

De tijd dat huizen, appartementen en andere panden uitsluitend op de klassieke, gekende manier werden verkocht, is definitief voorbij. Via een juridische procedureslag heeft de Vlaamse vastgoedmakelaardij de weg vrijgemaakt voor de introductie van moderne verkoopstechnieken, namelijk het online veilen van vastgoed waarbij sprake is van een “startprijs” of “vanafprijs”. Nu zopas ook het Hof van Cassatie, ’s lands hoogste rechtbank, zich positief heeft uitgesproken, is de legaliteit ervan definitief bewezen.

In Nederland en Engeland is het systeem al jaren ingeburgerd, in België daarentegen bleef het succes van online vastgoedveilingen eerder beperkt. De reden daarvoor was de juridische onzekerheid die erover heerste. Het probleem was dat het online veilen van vastgoed door sommigen beschouwd werd als een openbare verkoop, een praktijk die enkel voorbehouden is aan de notarissen. “Inmenging van het openbaar ambt en dus verboden”, zo luidde het.

Aanleiding van de hele discussie waren de activiteiten van het internetvastgoedplatform "eenmaal-andermaal". De organisatoren starten met een “startprijs” of “vanafprijs” en laten geïnteresseerde kopers via hun website een bod uitbrengen op een pand. Daarvoor werken ze samen met vastgoedmakelaars, wat concreet inhoudt dat de verkoper en kandidaat-koper na de online bieding met elkaar in contact worden gebracht om dan de zaak definitief af te handelen. 

Het notariaat startte een juridische procedure tegen de nieuwe verkooptechniek, maar zowel in eerste aanleg als in beroep zag Justitie er geen graten in. Reden: het online veilen - in dit geval georganiseerd door eenmaal-andermaal - hield geen echte openbare verkoop in, omdat de biedingen niet bindend zijn en er hoe dan ook geen sprake is van een ‘openbare toewijzing’. Ook het Hof van Cassatie treedt die visie nu bij.

Als één iets zeker is, dan is het wel dat de Vlaamse vastgoedmakelaardij de komende jaren duidelijk zal inzetten op innovatie en creativiteit. Volgens Test-Aankoop gebeurt de huizenjacht bovendien almaar meer online, terwijl de oude technieken - via te koop-bordjes of krantenadvertenties - stilaan in onbruik raken. Het BIV moedigt de Belgische vastgoedmakelaars alvast aan om het voortouw te nemen in de opkomst van de moderne makelaardij in Europa. Dat die weg volop wordt ingeslagen, blijkt uit recent opgestarte initiatieven zoals Covast, een nieuw online vastgoedplatform dat overheden en non-profitorganisaties begeleidt met hun vastgoedtransacties.

“Dit alles is niet alleen een mooie aanvulling op de openbare verkopen”, aldus BIV-voorzitter Luc Machon. “Dit beantwoordt ook aan de vraag naar vernieuwing, iets wat de Belg met z’n baksteen ten zeerste weet te appreciëren. De vastgoedconsument zal de eerste zijn die hiervan de vruchten plukt.”